Strijd tegen drugs schakelt een versnelling hoger

De federale regering heeft de afgelopen legislatuur, mede onder impuls van minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden, ingezet op extra investeringen in veiligheid. De strijd tegen de internationale georganiseerde drugscriminaliteit was en is daarbij een belangrijke prioriteit. Eén van de middelen om de strijd tegen drugshandel, druggerelateerd geweld en verslavingsproblematieken gevoelig op te drijven zijn investering in verschillende projecten waarvoor de ministerraad vandaag haar goedkeuring heeft gegeven.

De ministerraad nam de beslissing om bijkomende middelen te voorzien voor de strijd tegen drugs in oktober 2023. In overleg bepaalden de ministers van Binnenlandse Zaken, Justitie, Financiën en Volksgezondheid de principes voor de verdeling van middelen. Voor 2024 wordt 10 miljoen EURO voorzien, vanaf 2025 jaarlijks 5 miljoen EURO. Het Nationaal Drugscommissariaat werd belast met het inwinnen van de projectvoorstellen bij de verschillende Federale Overheidsdiensten (FOD’s) die onder de bevoegdheid vallen van de voormelde ministers. Ook de geïntegreerde politie, het Nationaal Instituut voor de Criminologie en Criminalistiek, de Veiligheid van de Staat, Douane en Accijnzen en de gerechtelijke autoriteiten, zullen kunnen beroepen op deze middelen.

Follow the money-principe

“Als we de drugscriminelen willen raken en impact hebben op hun business, dan moet we ze raken daar waar we hen het meeste pijn doen: in hun portemonnee”, zegt minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden. “Daarom moeten we witwaspraktijken en corruptie nog meer aan banden leggen en moeten we inzetten op de inbeslagneming van de illegaal verkregen gelden en andere illegale eigendoms- en vermogensvoordelen. Deze inbeslaggenomen gelden kunnen dan vervolgens door de overheid worden gebruikt om te investeren in de strijd tegen drugs. Met het ‘Follow the money-principe’ gaan we dus voluit voor een hogere return on investment”, vervolgt minister Verlinden.  

Met deze extra middelen wordt daarom geïnvesteerd in technologie voor de Federale Gerechtelijke Politie, zoals onder meer licenties voor specifieke softwaretoepassingen en een verbeterde en modernere IT-omgeving. De gespecialiseerde onderzoeken spelen zich vandaag immers ook af in de virtuele wereld en richten zich ook op de virtuele valuta die binnen de criminele organisaties rondgaan, zoals bitcoins.

Daarnaast worden ook nog middelen vrijgemaakt voor de aankoop van software die toelaat om sneller en efficiënter videobeelden te analyseren en om communicatie- en gegevensdragers te decrypteren, uit te lezen en om de verkregen informatie doelmatiger en efficiënter te analyseren.

Om de lokale politiezones te ondersteunen, initiatieven te coördineren en om goede praktijken uit te wisselen in de strijd tegen drugs, zal er binnen de Vaste Commissie van de Lokale Politie worden voorzien in een verbindingsfunctie waartoe de zones zich met al hun vragen zullen kunnen richten. De Federale Politie zal op haar beurt detectieapparatuur aankopen om de lokale politiezones te ondersteunen. Het detecteren van drugs, en het precies meten en weten met welke drugs men te maken heeft, is vooral belangrijk bij het ontruimen van synthetische drugslabo’s, opslagplaatsen, het ongecontroleerd dumpen van productieafval en bij de ontmanteling van cannabisplantages. 

Veilige havens

“Criminelen kiezen steeds de weg van de minste weerstand. We namen tal van maatregelen in de Haven van Antwerpen en moeten er dus voor zorgen dat er geen waterbedeffect ontstaat”, zegt minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden. “Daarom moeten we ook zeer snel werk maken van  beveiligingsmaatregelen in de andere minder goed beveiligde vrachthavens en zelfs in jachthavens. Daarnaast zien we ook dat criminelen terugvallen op oude smokkelroutes en er worden vissersboten ingeschakeld om drugs op te vissen die vanaf de containerschepen in zee worden gedumpt, nog voor deze de Haven van Antwerpen binnenvaren. We moeten de vinger aan de pols houden en weerstand bieden op alle fronten”, vervolledigt minister Verlinden.

Om die reden wordt er met de projecten ook ingezet op de weerbaarheid van de logistieke knooppunten in ons land. Zo zal er een onderzoek worden gevoerd naar de implementatie van monitoring- en beveiligingsmaatregelen in de (jacht)havens van Gent, Brussel, Limburg en Luik. Een zelfde onderzoek zal ook worden gevoerd voor de luchthaven van Gosselies.

Omdat gebleken is dat de criminelen maar wat graag hun inbeslaggenomen drugs willen terughalen en daarbij niet terugdeinzen om geweld te gebruiken, zal er worden geïnvesteerd in technologie om ‘trackers’ te kunnen vinden in de containers. Criminele organisatie verstoppen deze trackers tussen de ladingen om zo het traject van de containers te kunnen volgen.

Ketenaanpak

Naast de voormelde investeringen en onderzoeken, wordt er ook ingezet op aspecten van Justitie, Financiën en Volksgezondheid. Dit gaat onder meer over versterkingen bij de parketten, investeringen voor de beveiliging van de transporten van inbeslaggenomen drugs door de Douane, middelen voor de Bijzondere Belastinginspectie (BBI) voor de exploitatie en analyse van financiële gegevens, de inzet van tijdelijke verbindingsmagistraten in het buitenland en het verhogen van de toegankelijkheid van de gezondheidszorg voor mensen met een afhankelijkheidsproblematiek. Ook zal er worden ingezet op samenwerking tussen de politie en de geestelijke gezondheidszorg en zal er werk worden gemaakt van een gezondheidsbeleid voor festivals en andere evenementen.

Tenslotte moeten monitoring en cartografie het Nationaal Drugscommissariaat toelaten om, naar Amerikaans model, te kunnen beschikken over een realtime beeldvorming van alle beschikbare actuele informatie. Dit kan gaan van het in kaart brengen van gevallen van overdosissen tot het verzamelen van gegevens over incidenten, bijvoorbeeld geweldincidenten, om zo gerichter aan preventie en schadebeperking te doen.

Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden: “Het is een moeilijke strijd, maar we schakelen met deze projecten opnieuw een versnelling hoger in onze strijd tegen drugs en de vele negatieve effecten ervan. De impact van de drugshandel op onze maatschappij, zowel op vlak van veiligheid, de ondermijning van onze economie, als op vlak van gezondheidszorg, is dermate groot dat doortastende maatregelen moesten worden genomen. Met de weerhouden projecten waarvoor de ministerraad vandaag haar toestemming gaf, zetten we in op een ketenaanpak. Dit is de te volgen weg, we moeten samenwerken en de strijd aangaan op alle fronten om de vele drugsproblematieken doortastend aan te pakken.”