Burgers hebben zich uitgesproken over de toekomst van onze democratie en staatsstructuur

De Federale Regering lanceerde – onder leiding van ministers van Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing Annelies Verlinden en David Clarinval – op 25 april 2022 het online platform eenlandvoordetoekomst.be. Alle Belgen en inwoners van België vanaf de leeftijd van zestien jaar kregen de kans om hun mening en aanbevelingen te geven over verschillende thema’s. Na zes weken is de bevraging afgesloten. Het platform blijft evenwel toegankelijk. Het bevat immers een schat aan informatie over onze staatsstructuur en de werking van onze democratie.

Moeten we kiezen voor stemrecht in plaats van opkomstplicht? Moeten referenda worden georganiseerd? Hoe kunnen we zorgen dat de regeringsvorming sneller verloopt? Wat met de partijfinanciering? Moeten Vlamingen op politici uit Wallonië kunnen stemmen en Walen op politici uit Vlaanderen? Het platform gaf de burgers, het middenveld, academici en lokale besturen de kans om aan de hand van open vragen hun mening te geven. Volgens de FOD Beleid en Ondersteuning (BOSA), beheerder van het platform, schreven zo’n 19.000 burgers zich in op het platform. Er werden zo’n 75.000 antwoorden gegeven op vragen over de toekomst van onze democratie en staatsstructuur. Aangezien de bevraging zo was opgezet dat burgers de thema's op een modulaire manier konden doorlopen, beantwoordden sommige deelnemers vragen over één thema, terwijl anderen op verschillende thema's antwoordden.

Het democratisch debat is op gang gebracht door middel van dit participatief proces, en de werkzaamheden worden nu verdergezet. Dit online platform maakt immers deel uit van een breder proces, namelijk het Dialoogplatform over de toekomst van het Belgisch federalisme.

Nu de bevraging afgesloten is, verwerkt een consortium van experten de antwoorden in een verslag, dat aan de Federale Regering en het Federaal Parlement wordt bezorgd, en publiek wordt gemaakt. Dit verslag zal als inspiratie dienen voor de voorbereiding van een toekomstige staatshervorming en de hervormingen van bijvoorbeeld onze kieswetgeving of de deelname van burgers aan het politieke besluitvormingsproces. Daarbij wordt ook voorzien in een verdere uitdieping van een aantal onderwerpen uit het verslag in burgerpanels of gemengde commissies, waar burgers en parlementsleden in dialoog gaan. Vorige week keurde de Ministerraad in dit verband – op vraag van ministers Annelies Verlinden en David Clarinval – een voorontwerp van wet goed voor de loting van burgers. Op initiatief van de Kamer van volksvertegenwoordigers zullen burgers worden uitgenodigd om op vrijwillige basis deel uit te maken van de panels om aanbevelingen te geven aan het Federaal Parlement en de Federale Regering.

Het Dialoogplatform omvat ook thematische interfederale werkgroepen die de actuele knelpunten inzake de bevoegdheidsverdeling in kaart brengen voor volgende thema’s: gezondheidszorg, arbeidsmarktbeleid, klimaat en energie, mobiliteit en vervoer, justitie, lokale besturen en fiscaliteit en financiën.

Verder heeft de gemengde commissie van Kamer en Senaat over de evaluatie van de staatshervormingen sinds 1970 ondertussen de laatste verslagen goedgekeurd. Ze heeft talrijke experten gehoord over de bevoegdheidsverdeling en werking van onze staatsstructuur.