Minister Annelies Verlinden moderniseert het verkiezingsproces
Het Parlement keurde, op voorstel van minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden, verschillende wetten goed om de kieswetgeving in ons land te moderniseren, waaronder een bijzondere wet. Het doel is om het kiesproces tegen 2024, een belangrijk verkiezingsjaar, te vereenvoudigen en te verbeteren. Zo wordt het proces om bij volmacht te stemmen verbeterd, worden kiezerslijsten accurater, wordt de pool om bijzitters uit te loten groter en worden processen verder gedigitaliseerd.
“Verkiezingen zijn een fundament van onze democratie. Ik ben dan ook blij dat mijn voorstellen om het verkiezingsproces te moderniseren groen licht kregen. Dat vandaag een bijzondere wet, gestemd met een bijzondere meerderheid, is goedgekeurd, bewijst dat er een breed draagvlak is voor deze hervormingen”, aldus minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden.
Minister Annelies Verlinden wil het opstellen van de kiezerslijsten efficiënter en correcter maken. Momenteel maakt elke stad en gemeente zijn kiezerslijst op verschillende momenten, en op basis van verschillende databanken, op. In de toekomst zal het Rijksregister de gegevens om de lijsten op te stellen aan de steden en gemeenten bezorgen. Zo wordt vermeden dat mensen die verhuizen rond het moment waarop de lijsten worden opgemaakt, riskeren om op geen enkele of twee lijsten terecht te komen.
Verder wordt een aantal processen gedigitaliseerd, zoals het indienen van kandidatenlijsten. Hierdoor wordt het proces vereenvoudigd en de controle vergemakkelijkt.
Minister Annelies Verlinden verbetert ook het proces voor het stemmen bij volmacht. Er komt één enkel formulier, waarop het attest moet worden aangebracht. Er worden dus geen attesten meer toegevoegd aan het volmachtformulier, zoals vroeger met doktersbriefjes bijvoorbeeld het geval was. Een dokter zal dus voortaan expliciet moeten attesteren dat zijn patiënt in de onmogelijkheid verkeert om te stemmen. Dit moet niet alleen fraude met attesten vermijden. Het vereenvoudigt ook de taak van de leden van het stembureau, die slechts één document moeten verwerken.
Voortaan is het voor jongeren van zestien en zeventien jaar mogelijk om te stemmen voor de Europese parlementsverkiezingen. Deze jonge kiezers moeten zich op voorhand registreren. Daarom zullen de ze voortaan een brief krijgen om hen te informeren over hun stemrecht. Op die manier geven we maximale bekendheid aan de mogelijkheden om te stemmen.
Er werd ook beslist om de datum waarop kandidaten de Belgische nationaliteit moeten hebben, aan te passen. Dit moet voortaan bij de indiening van de kandidaatstelling, en niet meer op het moment van de verkiezingen. Zo wordt vermeden dat kandidaten die de Belgische nationaliteit niet verkrijgen voor de verkiezingsdag, toch nog op een lijst staan.
Tot slot wordt de mogelijkheid gecreëerd voor burgers die al twee keer hebben gezeteld als bijzitter, om bij een derde oproep te weigeren. De persoon in kwestie zal proactief aan zijn gemeente kunnen laten weten dat hij gebruik wil maken van zijn recht op vrijstelling. Op die manier zal hij of zij niet meer worden opgeroepen. De categorieën van personen die in aanmerking komen op te worden geloot wordt ook uitgebreid. Zo zullen voortaan ook mensen met gereglementeerde beroepen zoals makelaars, architecten, accountants, landmeter-experten, apothekers of bedrijfsrevisoren, in aanmerking komen.