Annelies
Verlinden

Het is de wens van deze regering om meer detentiecapaciteit te bouwen. In het kader van het Masterplan “Detentie en internering in humane omstandigheden” van de Regie der Gebouwen, besliste de Ministerraad om de overheidsopdracht voor de bouw van een nieuwe penitentiaire inrichting in Vresse-sur-Semois (Sugny) toe te kennen aan het consortium Eiffage. Deze beslissing volgt op een grondige evaluatie van de ingediende offertes binnen de DBFM-procedure (Design, Build, Finance, Maintain). 

Tijdens de vorige legislaturen zijn meerdere Masterplannen aangenomen, waarin een actieplan werd bepaald voor penitentiaire instellingen gericht op een humane detentie. De Masterplannen bevatten duidelijke doelstellingen, onder andere op het vlak van renovatie, het aantal cellen en de bouw van nieuwe gebouwen. 

De overbevolking in onze gevangenissen is een urgent maatschappelijk probleem dat de regering met volle ambitie aanpakt. We creëren op korte termijn extra capaciteit door het langer openhouden van oudere gevangenissen zoals Sint-Gillis en Oud Antwerpen en via de uitbreiding van bestaande infrastructuur in onder meer Oud Dendermonde en Sint-Gillis. Daarnaast willen we ook inzetten op de plaatsing van modulaire units op bestaande sites, waarvoor een haalbaarheidsstudie zal worden opgestart. Tegelijk blijven we investeren in kleinschalige detentie, met recente openingen zoals het detentiehuis in Olen en binnenkort het transitiehuis in Hamme. Maar onze blik reikt verder: via de uitvoering van het Masterplan realiseren we nieuwe gevangenissen in Leopoldsburg, Verviers en Paifve. Zo bouwen we aan een gevangenisbeleid dat niet alleen de druk op het systeem verlicht, maar ook structureel en toekomstgericht hervormt.

De gevangenis “des quatre bornes” in Sugny

De gevangenis komt op een deel van de voormalige NAVO-basis in Sugny, na een grondruil tussen de Regie der Gebouwen en de gemeente Vresse-sur-Semois. Deze ruil garandeert het behoud van het gemeentelijk bosbezit, conform de eisen van het Departement Natuur en Bosbouw. 

Duurzaamheid

Het gebouw zal worden ontworpen met bijzondere aandacht voor natuurlijke lichtinval, ecologische materialen en een infrastructuur die sociale interactie en re-integratie bevordert. 

Het project onderscheidt zich door zijn hoge energieprestaties. Het omvat een geothermische warmtepomp, een warmtekrachtkoppelingssysteem op biopropaan en fotovoltaïsche panelen. Alles is ontworpen om het gebruik van fossiele brandstoffen volledig te vermijden. 

Het gebouw voldoet aan de BREEAM-norm ‘Excellent’, wat garant staat voor een duurzame constructie van hoge kwaliteit. Het gebouw zal volledig toegankelijk zijn voor personen met een beperkte mobiliteit. 

Een publiek-private samenwerking

De gevangenis wordt gerealiseerd op basis van een DBFM-overeenkomst (Design, Build, Finance, Maintain). Vier consortia dienden offertes in, waarna een grondige evaluatie en onderhandelingsfase volgde. De Ministerraad heeft nu beslist om het consortium Eiffage aan te duiden voor de uitvoering van het project. De bouwwerken zijn gepland van 2026 tot 2028. 

De nieuwe gevangenis zal ook zorgen voor heel wat extra werkgelegenheid en bijdragen aan de lokale economie via aankopen van goederen en diensten voor de werking van de inrichting. 

Minister van het Gebouwenbeheer Vanessa Matz: 

“De bouw van de nieuwe gevangenis van Vresse-sur-Semois maakt deel uit van een Masterplan dat gebaseerd is op een duidelijke visie: die van een humaner, duurzamer en beter aangepast gevangenissysteem dat inspeelt op de huidige uitdagingen. Overbevolking in gevangenissen is een zorgwekkende realiteit waarop we moeten reageren zonder in te boeten op vlak van levensomstandigheden of de re-integratiekansen. Het project voor het nieuwe gebouw biedt een unieke kans om een waardige, moderne en milieuvriendelijke omgeving voor gedetineerden te creëren. Ik dank de Regie der Gebouwen voor het grondige werk dat is verricht aan dit ambitieuze project.” 

Minister van Justitie Annelies Verlinden: 

“De overbevolking in de gevangenissen is sinds mijn aantreden een absolute prioriteit. Ik heb steeds het belang van een veilig en humaan leef- en werkklimaat in de gevangenissen onderstreept, wat inhoudt dat er aandacht is voor de re-integratie van gedetineerden en de veiligheid van de gevangenismedewerkers.  
De huidige gevangeniscapaciteit is ontoereikend en staat vandaag een humane detentie in de weg. Naast de Noodwet, die tijdelijke oplossingen biedt voor de korte termijn, is de bouw van de gevangenis in Vresse-sur-Semois een nieuwe belangrijke stap naar structurele oplossingen om de overbevolking aan te pakken.”